Święty Michał Archanioł jest potężnym duchem niebieskim, pierwszym i najważniejszym z trzech Archaniołów otaczanych czcią w Kościele. Bóg obdarzył go szczególną mocą, zaufaniem i kluczami do nieba. Według tradycji, gdy część aniołów zbuntowała się przeciwko Bogu, Archanioł Michał z okrzykiem „któż jak Bóg?” pierwszy wystąpił przeciwko nim. W oparciu o zapisy w Biblii, apokryfy i wczesnochrześcijańskie piśmiennictwo, św. Michał uważany jest za anioła sądu i kary, ale także Bożego zmiłowania, który nieustannie walczy ze złem i wstawia się za ludźmi u Stwórcy. Michał Archanioł ma na Sądzie Ostatecznym ważyć ludzkie uczynki, dlatego często przedstawiany jest z wagą.

Kult św. Michała Archanioła w chrześcijaństwie sięga II wieku. Od początku był on bardzo żywy i szybko się rozwijał – najpierw w Małej Azji, Konstantynopolu i Etiopii. Na zachodzie Europy miejscami szczególnego kultu św. Michała związanymi z jego objawieniami są Monte Gargano we włoskiej Apulii i skalista wysepka Mont Saint-Michel u normandzkich wybrzeży Francji.

W tradycji ludowej po 29 września pasterze wypasający owce na halach zaczynali jesienny redyk, czyli powracali ze stadami do wsi. Po dniu św. Michała można było również wypasać bydło na łąkach i polach bez przestrzegania granic wyznaczanych przez miedze.

  Michał – imię męskie pochodzenia hebrajskiego; Mika’el znaczy „któż jak Bóg, któż może równać się z Bogiem”.
  Ikonografia: Archanioł Michał przedstawiany jest najczęściej jako skrzydlaty wojownik z mieczem lub lancą, strącający szatana w otchłań. Inne atrybuty: waga, globus, krzyż, tarcza z napisem Quis ut Deus (Któż jak Bóg).
  Patronat: Kościół powszechny, zakony – michalitki, michalici (zgromadzenia zajmujące się wychowaniem młodzieży), chorzy i umierający, żołnierze, policjanci, mierniczy, rytownicy, złotnicy, radiolodzy, Ukraina, Niemcy, Łańcut, diecezja łomżyńska.
  Święty jest uważany za patrona dobrej śmierci, gdyż według tradycji towarzyszy umierającemu i strzeże jego duszy przed szatanem, a gdy trzeba – walczy o nią.
  29 września czczeni są wszyscy trzej święci Archaniołowie: Michał, Rafał i Gabriel. Rafał, opiekun biblijnego Tobiasza podczas jego wędrówki, jest patronem podróżnych, a Gabriel znany ze zwiastowania Najświętszej Marii Pannie narodzin Chrystusa, opiekuje się m.in. listonoszami.
  Świętego Michała Archanioła przedstawiają drzeworyty: 21886 MEK, E/551/MT, Gr.Pol.2391/13 MNW.

Justyna Masłowiec