Wiadomo o nim niewiele. Najstarsza wzmianka o jego wspomnieniu przypadającym na 14 lutego pochodzi z VII wieku. Późniejsze Martyrologia Rzymskie podają, że był kapłanem, który dokonywał wielu cudownych uzdrowień, a wierność Chrystusowi przypłacił życiem – został ścięty za panowania cesarza Klaudiusza Gota około 269 roku. w Rzymie. Kult świętego Walentego – kapłana, uzdrowiciela i męczennika, bardzo szybko się rozwijał i już w średniowieczu objął prawie całą Europę. Czczono go jako patrona chorych na dżumę, podagrę, schorzenia nerwowe i psychiczne, a przede wszystkim cierpiących na epilepsję zwaną chorobą św. Walentego.

W Polsce w dniu św. Walentego odbywały się uroczystości wotywne. Na Kurpiach jeszcze w początkach XX w. do kościołów przynoszono woskowe wota w intencji osób nękanych przez bóle głowy, nerwice, paraliże, choroby umysłowe i epilepsję oraz wątłych i nerwowych dzieci. Ofiarnicy z wotami obchodzili trzykrotnie ołtarz, zbierali kurz zgromadzony w zakamarkach kościoła i wcierali go w chore miejsca oraz modlili się w intencji cierpiących. Na Pomorzu odlewano świece wotywne wysokości chorego epileptyka i 14 lutego składano w ofierze w kościele. Na Spiszu, w Krempachach do dziś podczas odpustu w dniu św. Walentego wierni z woskowymi świecami obchodzą ołtarz w procesji.

Obecnie św. Walenty znany jest przede wszystkim jako patron zakochanych, a 14 lutego nazywany jest Dniem Zakochanych lub walentynkami. Warto pamiętać, że w krajach anglosaskich tradycja świętowania dnia św. Walentego trwa od kilkuset lat. 14 lutego młodzi ludzie wybierali swoją sympatię i przesyłali jej upominek. Pochodzenie zwyczaju nie jest znane. Być może związane jest z przekonaniem, że ptaki zamieszkujące Wyspy Brytyjskie 14 lutego zaczynają się łączyć w pary. W literaturze pięknej wzmianka o walentynkach pojawia się już w Opowieściach kanterberyjskich Geoffreya Chaucera (XIV w.) oraz w Hamlecie Szekspira. Nieodłącznym atrybutem walentynkowym są kartki, które wysyłają sobie zakochani. Zwyczaj taki zanotowano w Anglii na przełomie XVII i XVIII wieku. Dzisiaj trudno wyobrazić sobie walentynki bez czerwonych serduszek.

Walenty, imię męskie z łacińskiego Valentinus, od valentis – mocny, zdrowy.
Ikonografia: święty przedstawiany jest jako biskup, kapłan, z kielichem, mieczem, palmą męczeńską, w otoczeniu chorych (drzeworyt w bazie danych zob. MHS/S/1882)
Patronat: dobre małżeństwo, zakochani, epileptycy, diecezja przemyska.
Relikwie św. Walentego są przechowywane między innymi w kościele Mariackim w Krakowie.

Justyna Masłowiec