W ludowych wierzeniach jawił się przeważnie jako stwórca świata i surowy sędzia, którego ingerencja w los śmiertelników zdarzała się rzadko a kontakt z nim możliwy był przede wszystkim dzięki świętym pośrednikom. Wyjątkiem jest stosunkowo rzadkie przedstawienie Oka Opatrzności, symbolizujące Boga hojnego i miłosiernego, otaczającego opieką wszystkich potrzebujących. Na drzeworycie ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie, odbitym z klocka z 1823 roku, widzimy wyłaniające się zza obłoków ręce, sypiące ptakom ziarno a ludziom zrzucające bochenki chleba (zob. 7723 MEK).

Inną, także nieczęsto napotykaną grupą, są przedstawienia Trójcy Świętej. Zazwyczaj ukazują Boga Ojca i Jezusa wśród obłoków oraz Ducha Świętego pod postacią gołębicy, unoszącego się nad Nimi. Spotykanym najczęściej w malarstwie wariantem tego przedstawienia jest Tron Łaski: Bóg Ojciec trzyma w dłoniach swego Syna ukrzyżowanego, zaś Duch Święty jest ukazywany w postaci gołębicy umieszczanej zwykle nad krucyfiksem. Zrozumienie dogmatu o Trójcy Świętej nastręczało jednak nie tylko chłopom, ale też twórcom ludowym wiele trudności. Zdarzało się więc, że łączono wizerunek Trójcy Świętej z koronacją Matki Boskiej, uznając Marię za jedną z postaci Trójcy Świętej (zob. I.11005 BJ). Znane były też przypadki pojmowania Trójcy Świętej jako św. Józefa, Marii i Jezusa.

Beata Skoczeń-Marchewka